Đã bao giờ bạn thắc mắc ý nghĩa của những cuốn thư và hoành phi câu đối trong văn hóa thờ cúng hay chưa? Hôm nay, Trường Phúc sẽ giải đáp thắc mắc cho bạn qua bài viết dưới đây nhé.
1. Cuốn thư là gì?
Cuốn thư là một tấm bảng nằm ngang có dạng như một bức họa hay một bức tranh được viết bằng chữ Hán thường được treo cao phía trên bàn thờ.
Về bố cục của một cuốn thư cơ bản ở giữa chủ yếu là chữ được giả như viết trên một cuốn thư thật, để dễ hiểu hơn bạn có thể hình dung nó như một dạng cuốn thư cổ của Trung Quốc mà ta hay bắt gặp trong các bộ phim cổ trang.
Hai bên cuốn thư gồm: Một bên là bút, một bên là kiếm, tượng trưng cho kiến thức và sức mạnh, ngoài ra cuốn thư còn được trang trí thêm nhiều họa tiết rồng phượng toát lên vẻ sang trọng, huyền bí, quyền lực.
2. Hoành phi câu đối là gì?
Hoành phi câu đối là 2 tấm bảng gỗ hình chữ nhật được đặt đối xứng hai bên bàn thờ, hoành phi thường có hoa văn đơn giản, chủ yếu là tập trung vào câu đối và nội dung hàm ý chứa đựng trong đó.
Hoành phi phải mang một ý nghĩa tốt, thể hiện được lời dạy hay quan điểm của tổ tiên về đạo đức, luân thường đạo lý, đối nhân xử thế,…
Thờ mẫu, thờ thần linh hay thờ tổ tiên thì mỗi hoành phi câu đối sẽ được lựa chọn cẩn thận sao cho vừa mang một hàm ý, ý nghĩa tốt mà còn phải phù hợp với bậc thần thánh mà bạn đang thờ cúng.
3. Ý nghĩa cuốn thư và chữ trên cuốn thư
Cuốn thư và hoành phi ngày xưa được xem như một dạng của bình phong, chủ yếu dùng để che chắn, ngăn cách không gian phòng với nhau.
Ngoài ra, cuốn thư còn là món lễ vật, quà tặng trong những buổi tiệc quan trọng như: Mừng thọ, bái tổ, mừng tân gia,… bởi vì hoa văn rồng phụng được chạm khắc tinh xảo trên cuốn thư khiến nhiều người rất yêu thích kể cả người tặng và người được tặng.
Tuy nhiên, cuốn thư và hoành phi hiện nay thường được dùng để treo ở trên và hai bên bàn thờ là chủ yếu, bởi vì vẻ đẹp sang trọng, truyền thống, cùng với hình ảnh cây bút và cây kiếm càng toát lên sức mạnh và quyền lực, giúp ngăn chặn tà khí và làm thanh tịnh không gian thờ cúng.
Đặc biệt chữ và ý nghĩa trên cuốn thư được xem là phần quan trọng và được xem là tiêu chí để lựa chọn một cuốn thư. Các câu chữ trên cuốn thư thường thấy là: “Phúc Lộc Thọ”, “Phụng Gia Tiên”, “Đức Lưu Quang”, “Phúc Mãn Đường”, “Thiện Tối Lạc”, “Phúc Lai Thành”, “Ngũ Phúc Lâm Môn”,…
Trong đó:
- “Phúc Lộc Thọ” được hiểu là may mắn (phúc), giàu sang (lộc), sống lâu (thọ).
- “Đức Lưu Quang” được hiểu là đức sáng muôn đời.
- “Phúc Mãn Đường” hiểu là phúc đầy nhà.
- “Thiện Tối Lạc” được hiểu là làm điều thiện đem lại niềm vui nhất.
- “Phụng Gia Tiên” được hiểu là thờ phụng những người đã khuất có công lao lớn trong gia đình.
- “Phúc Lai Thành” là mong muốn những điều may mắn, tốt lành sẽ đến với dòng họ, con cháu.
- “Ngũ Phúc Lâm Môn” là mong muốn năm điều phúc đến cửa nhà mình gồm: Phú (giàu), quý (sang), thọ (sống lâu), khang (mạnh khỏe), ninh (bình an).
Cuốn thư, hoành phi câu đối là những vật dụng trang trí không thể thiếu trong không gian thờ cúng của người Việt Nam. Chúng mang ý nghĩa tâm linh sâu sắc và góp phần tạo nên sự trang trọng, uy nghiêm cho nơi thờ phụng tổ tiên. Hãy lựa chọn những bộ cuốn thư, hoành phi câu đối phù hợp để tô điểm cho không gian thờ cúng của gia đình bạn thêm đẹp và trang trọng.
Hy vọng bài viết này đã cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích về cuốn thư, hoành phi câu đối. Ngoài ra, bạn có thể tham khảo thêm các bài viết hữu ích khác về án gian thờ và nhà gỗ cổ truyền tại Trường Phúc