Bức bàn là gì? Những điều cần biết về bức bàn nhà gỗ
Th5
Bức bàn đóng vai trò quan trọng, góp phần tạo nên sự sang trọng và đẳng cấp cho ngôi nhà. Vậy bức bàn là gì? Bài viết này sẽ cùng bạn khám phá những điều thú vị về chi tiết kiến trúc độc đáo này.
1. Bức Bàn Là Gì?
Bức bàn là một bộ cửa gỗ được thiết kế đặc biệt, thường được sử dụng ở vị trí chính giữa nhà gỗ cổ truyền. Nó bao gồm nhiều cánh cửa ghép lại với nhau, tạo thành một bức tường ngăn cách giữa gian ngoài và gian trong của ngôi nhà. Bức bàn thường có kích thước lớn, được chạm khắc hoa văn tinh xảo, thể hiện sự sang trọng và đẳng cấp của gia chủ.
2. Cấu Tạo Của Bức Bàn:
- Cánh cửa: Bức bàn được cấu tạo từ nhiều cánh cửa ghép lại với nhau, thường là 4 hoặc 6 cánh. Mỗi cánh cửa có kích thước bằng nhau, được làm từ gỗ tự nhiên như gỗ lim, gỗ gụ, gỗ hương,…
- Nối cửa: Các cánh cửa được nối với nhau bằng hệ thống cối, bản lề và then cài. Cối và bản lề được làm bằng gỗ hoặc kim loại, đảm bảo độ bền chắc và khả năng hoạt động trơn tru. Then cài được sử dụng để đóng mở cửa, thường được chạm khắc hoa văn tinh xảo.
- Hoa văn trang trí: Bức bàn được trang trí bằng những hoa văn chạm khắc tinh xảo trên các cánh cửa, cối, bản lề và then cài. Hoa văn thường là các họa tiết truyền thống như rồng phượng, tứ linh, hoa lá,… mang ý nghĩa may mắn, tài lộc và bình an cho gia chủ.
3. Vị Trí Đặt Bức Bàn:
Bức bàn thường được đặt ở vị trí chính giữa nhà gỗ cổ truyền, ngăn cách giữa gian ngoài và gian trong. Vị trí này giúp phân chia không gian nhà một cách hợp lý, tạo sự riêng tư cho gian trong và mang lại tính thẩm mỹ cho tổng thể ngôi nhà.
4. Ý Nghĩa Của Bức Bàn:
- Thể hiện đẳng cấp gia chủ: Bức bàn được xem là biểu tượng cho sự sang trọng, đẳng cấp của gia chủ. Kích thước lớn, hoa văn chạm khắc tinh xảo và vị trí đặt trang trọng của bức bàn thể hiện địa vị và gu thẩm mỹ của gia chủ.
- Mang ý nghĩa phong thủy: Bức bàn được cho là mang lại nhiều may mắn, tài lộc và bình an cho gia chủ. Hoa văn trang trí trên bức bàn cũng có ý nghĩa phong thủy riêng, ví dụ như rồng phượng tượng trưng cho quyền lực và sự sung túc, tứ linh mang đến may mắn và bình an,…
- Góp phần bảo vệ ngôi nhà: Bức bàn đóng vai trò như một bức tường ngăn cách, bảo vệ gian trong của ngôi nhà khỏi tác động của môi trường bên ngoài như gió, bụi bẩn, tiếng ồn,…
5. Một Số Lưu Ý Khi Sử Dụng Bức Bàn:
- Giữ cho bức bàn luôn sạch sẽ, khô ráo: Lau chùi bức bàn thường xuyên để tránh bụi bẩn bám dính và ảnh hưởng đến vẻ đẹp của bức bàn.
- Bảo quản cối, bản lề và then cài: Tra dầu mỡ định kỳ cho cối, bản lề để đảm bảo độ trơn tru khi đóng mở cửa. Kiểm tra và sửa chữa then cài nếu có dấu hiệu hư hỏng.
- Tránh va đập mạnh vào bức bàn: Va đập mạnh có thể làm hỏng hoa văn chạm khắc và kết cấu của bức bàn.
Bức bàn là một chi tiết kiến trúc độc đáo và quan trọng trong nhà gỗ cổ truyền Việt Nam. Không chỉ mang vẻ đẹp sang trọng, đẳng cấp, bức bàn còn ẩn chứa nhiều ý nghĩa về văn hóa và phong thủy. Hy vọng bài viết này đã cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích về bức bàn, giúp bạn hiểu rõ hơn về giá trị và vẻ đẹp của nó trong kiến trúc nhà gỗ cổ truyền.
Ngoài ra, bạn có thể tham khảo thêm các bài viết hữu ích khác về án gian thờ và nhà gỗ cổ truyền tại Trường Phúc